KOŚCIÓŁ MUROWANY NEOGOTYCKI Z 1881 ROKU P.W. ŚWIĘTEJ TRÓJCY Z DZWONNICĄ W KŁÓTNIE


obrazek

KOŚCIÓŁ MUROWANY NEOGOTYCKI Z 1881 ROKU P.W. ŚWIĘTEJ TRÓJCY Z DZWONNICĄ W KŁÓTNIE

Kłótno – osada – dawna własność biskupów włocławskich. Pierwsza wzmianka o Kłótnie pojawiła się w 1266 roku, natomiast pierwsza wzmianka o Parafii Kłótno datowana jest na rok 1489. Pierwszy kościół drewniany zbudowany w 1666 r. staraniem Stanisława Niemiry ówczesnego archidiakona włocławskiego, rozebrany w 1881 r.

Obecny kościół murowany z cegły, neogotycki orientowany wzniesiony w latach 1878 – 1881 r. staraniem proboszcza M. Chlebowskiego, którego koszty pokrył Emilian Kretkowski. Remont kapitalny zewnętrzny przeprowadzony został w roku 1947, natomiast remont kapitalny wnętrza przeprowadzony został w latach 1959 – 1960. Dodatkowo przeprowadzane były również remonty bieżące w latach 1950 i 1957 w czasie których wykonana została choćby polichromia autorstwa Franciszka Bąkowskiego. Kościół wzniesiony jest na rzucie wydłużonego prostokąta z węższym, dwuprzęsłowym prezbiterium zamkniętym trzema bokami ośmioboku. Załomy między szerszą nawą a węższą częścią ołtarzową wypełniają aneksy (zakrystia i kaplica) – założone na planie prostokątów. Korpus nawowy trójprzęsłowy poprzedza kwadratowa podstawa wierzy z prostokątną kruchtą pośrodku, którą opinają wąskie przybudówki (klatka schodowa oraz kruchta boczna). Elewacja wieżowa trójkondygnacyjna trójosiowa, na osi ostrołukowy portal ceglany ujęty dwoma skoszonymi skarpami. W świetle drzwi dwuskrzydłowe z płycinami wypełnionymi dekoracją maswerkową, w podłuczu ostrołukowa płycina z maswerkiem oraz kolumienka pośrodku, glifiony, profilowany portal zwieńczony ceglanym krzyżem łacińskim. We wschodniej ścianie prezbiterium w partii cokołu prostokątny kamień węgielny z datą 1878 r. Prezbiterium zamknięte trójbocznie z dwiema przybudówkami. W pobliżu kościoła jest cmentarz parafialny rzymsko - katolicki z historycznymi nagrobkami z ok 1900 r.

Wpisany do rejestru zabytków - decyzja Nr 359/A z dn. 20.01.1995 r.





ZESPÓŁ PARKOWO - DWORSKI W CZARNEM



obrazek

ZESPÓŁ PARKOWO - DWORSKI W CZARNEM

Majątek Czarne w poł. XIX wieku należał do rodziny Kretkowskich w końcu XIX w., drogą koligacji rodzinnych przeszedł w ręce Mirosławskich. Ostatnimi właścicielami byli bracia Bronisław i Zygmunt Mirosławscy. Dwór pobudowano około 1870 r., rozbudowano od południa w końcu XIX wieku od zachodu w latach 1920 – 1922. Park krajobrazowy utworzono przy dworze w ostatnim ćwierćwieczu XIX w. z wykorzystaniem istniejącego naturalnego ukształtowania terenu i szaty roślinnej.

Przybudówka zachodnia powstała w latach 20 –tych XX wieku dla braci Mirosławskich, wzniesiona przez cieślę Adamczewskiego.

Piętrowa, okazalsza od istniejących budynków, całkowicie zdominowała stary dwór, stając sie jego reprezentacyjną częścią. Cieśla Adamczewski był także wykonawcą drewnianej, ozdobnej bramy wjazdowej z daszkiem krytym gontem (zniszczona w 1978 r.). W okresie międzywojennym majątek liczył 700 ha lasów sosnowo – brzozowych oraz 60 ha gruntów ornych. Mirosławscy posiadali również tartak oraz hodowlę bażantów (ok. 7000 sztuk). Po zakończeniu wojny majątek uległ parcelacji. Lasy oraz resztówka z dworem, parkiem i budynkami gospodarczymi przeszła pod zarząd Leśnictwa Czarne. Dwór usytuowany w bliskim sąsiedztwie lasu, w odległości ok. 200 m od jeziora Czarne. Wokół dworu park krajobrazowy (pozostałości): luźne skupiska starodrzewu z grupą modrzewi w wieku 60 – 80 lat, jawory i brzozy. Od strony południowej ogród z kilkudziesięcioma ulami, drzewami i krzewami owocowymi. Od wschodu budynki gospodarcze z pocz. XX wieku, m.in. obora i spichlerz. Drewniany dwór w Czarnem składa sie z trzech budynków wzniesionych w różnym czasie, połączonych w jedną bryłę. Piętrowa okazała dobudówka zdominowała całkowicie stary dwór i stała sie jego reprezentacyjną częścią. Posiada trójboczny ryzalit, w narożniku podcień wgłębny, wsparty na profilowanych słupach. Uroku dodają wykonane w desce ażury o motywach roślinnych balustrady, fryzu czy szczycików nadokiennych.

Wpisany do rejestru zabytków - decyzja Nr 160/A z dnia 17.09.1984 r.




PARK PODWORSKI ZAKRZEWO

obrazek


PARK PODWORSKI ZAKRZEWO

Park leży w pobliżu zabudowań wsi Zakrzewo, na północy i wschodzie graniczy z drogą gruntową do tej wsi. Ostatnio właścicielem omawianych dóbr była wdowa po Leonie Kretkowskim (1860 – 1915) – Maria ze Strzeszewskich Kretkowska (1863 – 1945), która wydzierżawiła folwark Zakrzewo swej siostrzenicy i jej mężowi Józefie i Stanisławowi Zaorskim. Małżonkowie Zaorscy gospodarzyli w Zakrzewie do dnia wybuchu II wojny światowej w 1939 roku. W czasie wojny i okupacji folwarkiem administrowali Niemcy, zaś po wojnie został on rozparcelowany.

Folwark Zakrzewo był częścią dóbr Kretkowskich, lecz nie stanowił ich rezydencji, tym należy tłumaczyć, że dwór i inne budynki były tu mniej okazałe i trwałe (dwór częściowo z gliny), uległy dekapitalizacji i zostały po wojnie rozebrane. Obecnie na terenie parku brak jakichkolwiek budynków, widoczne jest tylko miejsce, w którym stał dwór.

Powierzchnia 2,20 ha, w tym wód 0,15 ha. Pozostałość parku z II poł. XIX w. zróżnicowany drzewostan. Najlepiej zachowana jest część wschodnia parku. Drzewostan występuje na granicy założenia w jego południowo - zachodniej części. Na terenie wyróżnia się aleja bukowa.

Wpisany do rejestru zabytków - decyzja Nr 130/A z dnia 25.07.1984 r.





ZESPÓŁ PAŁACOWO - DWORSKI W BARUCHOWIE

obrazek


ZESPÓŁ PAŁACOWO - DWORSKI W BARUCHOWIE

Najstarsza wzmianka o Baruchowie pochodzi z 1434 r. Pierwszym z właścicieli wsi był Mszczuj z Baruchowa i Gumowa (wzmianka w 1348 r.). Przed 1770 r. Baruchowo stało się własnością Walentego Moszczeńskiego, syna miecznika inowroclawskiego. Według relacji lustracji z 1770 r. istniał w Baruchowie niewielki dwór, zapewne drewniany. Wewnątrz znajdowała się sień po prawej stronie izba z alkierzem, po przeciwnej zaś izba czeladnicza z kamera; z sienią sąsiadowała również kuchnia. Obok dworu znajdowały sie zabudowania folwarczne, kurnik, 2 stajnie, obora, obórka, 2 chlewiki, 2 stodoły, spichlerz, ozdownia, browarek. Przy dworze usytuowany był niewielki sad, a obok zagrody. Na wprost dworu znajdowały sie 2 sadzawki. W 1802 r. dobra przeszły w ręce Wincentego Dąmbskiego. W posiadaniu Dąmbskich pozostały do 1837 r., kiedy to zakupione zostały przez Leona Kretkowskiego, radnego województwa mazowieckiego i sędziego pokoju okręgu kowalskiego. W tym czasie Baruchowo włączone zostało do klucza więcłowskiego. Kolejnym właścicielem (od 1844 r.) stał sie Emilian Kretkowski, syn Leona. Z nim powiązać należy budowę centralnego segmentu obecnego dworu, który wzniesiony został z wykorzystaniem fundamentów starego dworu. W przeciągu niedługiego czasu, jeszcze w szóstej dekadzie XIX wieku, także przez Emiliana dostawione zostały segmenty boczne dworu. W 1894 r. majątek przejął Leon Emilian, syn Emiliana. Po śmierci

Leona Emiliana majątkiem zarządzała jego żona Maria z Strzeszewskich. W 1940 r. została wysiedlona przez Niemców. W 1945 r. majątek przejęty został na skarb państwa, po czym go rozparcelowano. Sam dwór do pocz. lat 70 XX wieku pełnił funkcję szkoły podstawowej, a następnie klubu młodzieżowego. Od 1984 r. umieszczono w nim Urząd Gminy. Dwór reprezentuje cechy stylowe neoklasycystyczne.
Zespół wpisany do rejestru zabytków - decyzja Nr 129/A z dn. 20.07.1984 r.