Środowiskowy Dom Samopomocy w Czarnem jest jednostką pobytu dziennego o zasięgu lokalnym prowadzoną przez Gminę Baruchowo. Powstał 11 sierpnia 2004r. uchwałą Rady Gminy Baruchowo. Jest przeznaczony dla 20 osób dorosłych i małoletnich powyżej 16 roku życia z zaburzeniami psychicznymi i upośledzonych umysłowo, które nie wymagają leczenia szpitalnego, zamieszkałych na terenie gminy Baruchowo i spoza terenu gminy Baruchowo (gmin sąsiadujących).
Środowiskowy Dom Samopomocy ma swą siedzibę w miejscowości Czarne, w budynku po szkole podstawowej. Zlokalizowany jest w spokojnej, pełnej zieleni okolicy sprzyjającej bezpieczeństwu uczestników. Do Domu prowadzi asfaltowa droga zapewniająca dogodny dojazd samochodowy. Budynek posiada na zewnątrz podjazd dla osób poruszających się na wózkach inwalidzkich. W środku budynku również nie ma barier architektonicznych.
W obiekcie znajdują się następujące pomieszczenia przeznaczone na potrzeby uczestników zajęć w Domu:
1. sala ogólna/spotkań;
2. sala terapeutyczna;
3. 2 sale terapii zajęciowej wyposażone w niezbędny sprzęt i materiały do zajęć;
4. pomieszczenie kuchenne z urządzeniami elektrycznymi i sprzętem gospodarczym pełniące funkcję pracowni kulinarnej;
5. zmywalnia i przygotowalnia;
6. pokój indywidualnego poradnictwa psychologicznego i pedagogicznego;
7. toalety i łazienka wyposażona w natrysk przystosowana do korzystania z niego przez osoby poruszające się na wózkach inwalidzkich;
8. jadalnia;
9. sala ćwiczeń.
Dom posiada na swym wyposażeniu sprzęt do treningu samoobsługi i zaradności życiowej w postaci pralki automatycznej, kuchni gazowo-elektrycznej, zmywarki, żelazka, deski do prasowania itd. W Domu znajduje się również sprzęt multimedialny, komputery, tablety, a także inne sprzęty wykorzystywane w zależności od rodzaju prowadzonej terapii (maszyna do szycia, robot wieloczynnościowy, szlifierki, wyrzynarki itp.). Uczestnicy mają możliwość korzystania z różnorodnego sprzętu rekreacyjnego i usprawniającego tj. atlas do ćwiczeń, rowery treningowe, bieżnia, masażery różnego typu, w tym fotele do masażu.
Dom działa od poniedziałku do piątku w godzinach od 8.00 do 16.00.
Zapewnia uczestnikom całodzienny pobyt, dostosowaną do ich potrzeb opiekę i wsparcie społeczne pozwalające na zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych, usamodzielnianie i integrację społeczną rozumianą jako przywrócenie możliwości pełnienia powszechnie dostępnych w danej społeczności ról społecznych.
Podstawowym zadaniem Domu jest przede wszystkim podtrzymywanie i rozwijanie umiejętności osób uczestniczących w zajęciach w Domu niezbędnych im do możliwie jak najbardziej samodzielnego życia.Czyni to poprzez prowadzenie zajęć wspierająco-aktywizujących obejmujących:
1. trening umiejętności samoobsługi i zaradności życiowej oraz funkcjonowania w życiu codziennym;
2. trening umiejętności społecznych i interpersonalnych;
3. trening umiejętności spędzania czasu wolnego;
4. terapię zajęciową, w tym zajęcia plastyczno-techniczne, zajęcia rękodzielniczo-krawieckie, kącik fotograficzny, terapię kulinarną;
5. poradnictwo psychologiczne;
6. psychoterapię;
7. psychoedukację;
8. socjoterapię;
9. terapię ruchową, relaksację.
W ramach treningu umiejętności samoobsługi i zaradności życiowej uczestnicy pod kierunkiem instruktorów poznają obsługę sprzętu gospodarstwa domowego, wykonują czynności domowe takie, jak pranie, sprzątanie, przygotowywanie posiłków, uczą się dokonywania zakupów, gospodarowania pieniędzmi, dbania o higienę osobistą, itp.
Trening umiejętności społecznych obejmuje m.in. następujące formy treningowe: trening prowadzenia rozmowy i rozwiązywania konfliktów, trening przygotowania do pracy. Trening rozwiązywania problemów ma na celu uczenie uczestników zajęć w domu metody radzenia sobie z trudnymi sytuacjami międzyludzkimi, które pojawiają się w codziennym życiu. Trening podstawowych umiejętności prowadzenia rozmowy ma na celu nauczenie uczestników umiejętności nawiązywania i podtrzymywania kontaktów społecznych. Uczestnicy uczą się rozpoznawania zachowań werbalnych i niewerbalnych oraz świadomego ich używania poprzez kontakt wzrokowy, postawę ciała, gestykulację, ton głosu, mimikę. Uczą się umiejętności wybierania odpowiedniego miejsca na rozmowę, znajdowania odpowiednich rozmówców i proponowania dobrych tematów, a także aktywnego słuchania, zadawania pytań, znajdowania nowych tematów oraz udzielania o sobie informacji o różnym stopniu intymności.
Trening interpersonalny ma na celu podnoszenie samoświadomości uczestników i ich umiejętności głębszego poznawania siebie i wglądu we własne doświadczenia. Trening pomaga poprawnie komunikować się z innymi ludźmi, uczy umiejętności współżycia w grupie, a także kształtuje postawy egalitarne, lojalności, uczciwości, odpowiedzialności za innych oraz wartości moralne.
Trening umiejętności spędzania wolnego czasu prowadzony w Środowiskowym Domu Samopomocy obejmuje czytanie czasopism i książek, słuchanie audycji radiowych, oglądanie wybranych programów telewizyjnych, filmów, turystykę, kącik fotograficzny, zajęcia sportowe, gry stolikowe, imprezy kulturalno-rozrywkowe, itp.
Techniki terapii zajęciowej obejmują szeroki wachlarz możliwości. Są to: w zajęcia plastyczne, rękodzielnicze, muzyczne, teatralne, stolarskie, obsługa komputera, haft, szycie, szydełkowanie, pielęgnacja roślin. Terapia zajęciowa daje każdemu z uczestników szansę udziału w takiej formie twórczości, która odpowiada jego indywidualnym możliwościom i zainteresowaniom.
Uczestnicy mogą korzystać z usług psychologa. Psycholog jest obecny w placówce raz w tygodniu – we wtorek. W tym czasie może służyć uczestnikom i ich rodzinom poradami.
Zarówno uczestnicy zajęć jak i członkowie ich rodzin mogą korzystać z szeroko pojętego poradnictwa socjalnego.
W procesie socjoterapii doskonali się takie umiejętności uczestników, jak: komunikowanie się z innymi osobami, dostrzeganie, rozpoznawanie i nazywanie własnych emocji, zaspokajanie własnych potrzeb oraz rozpoznawanie potrzeb innych osób, rozróżnianie odmienności innych i uczenie się tolerancji wobec odmienności, dostrzeganie swych ograniczeń, wzmacnianie zaufania wobec siebie i innych, stawanie się bardziej otwartym i szczerym, szukanie oparcia w otoczeniu i nawiązywanie trwałych więzi, współpraca i współdziałanie z innymi.
Dom pomaga również w utrzymywaniu kontaktu z pracownikami lecznictwa podstawowego dotyczącego stanu zdrowia uczestników zajęć w Domu, umawianiu na wizyty u specjalistów. Systematycznie prowadzony jest także trening zdrowotny i lekowy, których zadaniem jest rozwijanie samodzielności uczestników w zakresie świadomego korzystania z usług poradni zdrowia psychicznego oraz możliwości, jakie daje współczesna farmakoterapia.
Zajęcia z uczestnikami prowadzone są przez pedagoga, instruktorów terapii zajęciowej, asystenta osoby niepełnosprawnej i psychologa.
Osoby uczestniczące w zajęciach w Domu otrzymują ponadto codziennie dwudaniowy obiad. Mają zapewniony przewóz.
Wnioski o przyjęcie do Środowiskowego Domu Samopomocy należy zgłaszać do Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej właściwego ze względu na miejsce zamieszkania osoby.
Środowiskowy Dom Samopomocy w Czarnem utrzymuje bliskie kontakty z innymi placówkami pobytu dziennego i stacjonarnego. Kontakty te maja formę wspólnych spotkań, imprez zabawowych, turniejów, konkursów.
Placówka jest otwarta dla wszystkich potrzebujących wsparcia psychicznego.